Yosunlardan jet yakıtı üretecek Avrupa’nın birinci ve tek karbon negatif biyorafineri tesisi İstanbul’da açıldı. Tesis, Boğaziçi Üniversitesi’nin Kilyos’daki Sarıtepe Yerleşkesi’nde bulunuyor. Burada üretimin yanı sıra Ar-Ge çalışmaları da yürütülecek.
Biyoekonomi Odaklı Kalkınma İçin Entegre Biyorafineri Konsepti Projesi (INDEPENDENT) kapsamında hayata geçirilen tesiste Türkiye’nin temel muhtaçlığı olan birçok eser, hiçbir fosil yakıta bağlı olmadan büsbütün yosun tabanlı doğal kaynaklarla üretilecek. Alg (yosun) üretim reaktörlerinden elde edilecek yosunlar kullanılarak INDEPENDENT projesi kapsamında beşerler için destek besin eserleri, farmasötik özellik gösteren bileşenler, hayvan yemi uygulamaları, organik gübre ve biyoyakıtlar geliştirilmesi planlanıyor.
Kurulacak tesiste yıllık yaklaşık 1200 tonluk ıslak alg kütlesi işlenecek. Türkiye ve Avrupa’nın birinci karbon-negatif entegre biyorafinerisi olma özelliği taşıyacak.
6 milyon Euro dayanak
INDEPENDENT projesi Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse ediliyor. Bugüne kadar 6 milyon Euro takviye sağlandı. Bu takviyenin yüzde 85’i Avrupa Birliği, yüzde 15’i sanayi ve Teknoloji bakanlığı tarafından desteklendi. Yenilikçi ve çevreci bir teknoloji olması nedeniyle öteki ülkelerin de ilgisini çekiyor. İktisatta yeşil dönüşüm için değerli adımlardan birisi olacak.
Projenin etrafa katkısını vurgulayan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Bu olayı yalnızca bir ekonomik kazanım olarak değerlendirmemeliyiz. Yaşanabilir bir çevreyi oluşturmak, gelecek jenerasyonlara yaşanabilir bir dünya bırakmak için de bu dönüşüme ayak uydurmak zorundayız.” dedi.
Tesiste üretilecek eserlerin yanı sıra tesisin fizikî yapısında da etrafa tesiri en az tutuldu. Elektrik muhtaçlığının tamamı rüzgar gücü santrallerinden karşılanıyor.
Üretimde kullanılacak alg tabanlı mikroorganizmalar -yani yosunlar- rastgele bir tarım toprağına gereksinim duymadan denetimli üretim alanlarında özel bir halde geliştiriliyor. “Spirulina” ismi verilen yosunlarla insanın protein muhtaçlığını karşılamaya dönük kıymetli bir eser üretildiğini anlatan Varank, “Benzer biçimde, hepimizin balık yağından bildiği omega-3 yağ asitleri de büsbütün yosun kaynaklı olarak burada üretiliyor. Bu yosunların üretim sürecini de yeniden programdan sonra daima birlikte göreceğiz. Tabi projenin besin alanındaki katkısı direkt yosundan üretilen eserlerle sonlu değil. Burada geliştirilip üretilecek yem ve gübre vasıtasıyla da ziraî üretime büyük bir dayanak sağlanması hedefleniyor.” diye konuştu.
THY, yosunlardan elde edilen biyojetler ile uçacak
INDEPENDENT projesi kapsamında yosunlar kullanılarak geliştirilen ve gübreler sayesinde Türkiye’nin bu alandaki dışa bağımlılığı azaltılacak. Ayrıyeten burada biyojet ve biyodizel yakıtları da üretilebilecek. Biyojet projesinin Ar-Ge çalışmaları tamamlandı. Bütün testlerin ve sertifikasyon süreçlerinin 2022’nin ikinci çeyreğinde tamamlanması bekleniyor. 2022 yılı içerisinde birinci biyojetli THY uçağının uçuşunun gerçekleştirileceği belirtildi.
Yosunlardan elde edilen biyojet yakıtı kullanılarak jet motoru test edildi. Bakan Varank, bu esnada yaptığı açıklamada, “Burada yosunlardan elde edilen biyojet yakıtı bu. Olağanda memleketler arası havacılık yüzde 50 yakıt, yüzde 50 biyojet yakıtı kullanmanıza müsaade ediyor. Biz bu tesislerde ürettiğimiz biyojet yakıtımızı yıl içerisinde sertifiye ettikten sonra THY bunu kullanmaya başlayacak. Türkiye’ye hem ekonomik hem de çevresel manada değerli bir avantaj sağlayacak.” sözlerini kullandı.
