Tony’den ünlü hekim Murat’a: Düzmece bir hesaba nasıl aşık oldum?
Dijital dünyanın gelişmesiyle bir arada hayatımıza yeni tabirler girdi. Bu tabirler ortasında catfishing, deepfake de var. Dijital dolandırıcılık usulleri de gelişen teknolojiyle birlikte artıyor.
‘Catfishing’, sanal bir düzmece profil yaratarak, çoklukla duygusal ilgi arayan insanları dolandırmak olarak tanımlanıyor. İngiltere’deki bankacılık ve finans dalını temsil eden UK Finance için yapılan bir araştırmada, Ocak ve Kasım 2020 ortasında para havalelerini içeren bu cins romantik dolandırıcılıklarda bir evvelki yıla nazaran yüzde 20 artış olduğu tespit edildi.
“Deepfake” teknolojisi ise yüz fotoğrafı ya da tablodan, yüksek gerçekçiliğe sahip, konuşan, gülen ya da yüz tabirlerini kullanan uydurma görüntüler üretilmesine imkan sağlıyor, bunun yanı sıra rastgele bir görüntüdeki konuşmayı değiştirip düzenleyebiliyor.
BBCTürkçe’den Çağıl Kasapoğlu, bu mevzuda epeyce çarpıcı bir öyküye paylaştı. Tüm bu tabirleri kapsayan dijital bir dolandırıcılık hikayesinin bir kısmı şöyle:
- Fransız sinema imalcisi Yzabel Dzisky mevcut bir kişinin görüntüsünün bir diğerinin imajına dönüştürülmesiyle oluşturulan “deepfake” hesaba, yani geçersiz bir profile aşık oldu.
- Kelam konusu kişi kendisini Los Angeles’ta yaşayan lakin yakında Fransa’ya taşınmayı planlayan cerrah “Tony” (Colby) olarak tanıtıyordu ve dijital ortamda görüşmeye başladılar. Dzisky, “Kendi hayatından bahsediyordu, ben de benimkini anlatıyordum. Değişik bir halde, köpeklerimizin isimleri ile kızlarımızın isimleri birbirine çok benziyordu. Bayanlar tesadüfleri sever ve ben bunu çok romantik buldum” diyor.
- Yzabel’in bir deepfake’e baktığını anlaması için daha büyük bir ekranda manzaralı arama yapması gerekti. Tony rastgele bir sebep göstermeden, ansızın karşılık vermeyi bırakana kadar iletiyle ve kısa imajlı aramalarla irtibat halinde kaldılar.
- Sonunda yanıt verdiğinde isminin Tony değil Murat (BBC hekimin gerçek ismini vermediği için Murat ismi kullanılıyor) olduğunu söyledi: Türk olduğunu ve İstanbul’da yaşadığını söyledi.
Ünlü, Türk Bir Hekimdi
Dzisky, “Onu Google’da aradım, hakkında pek çok şey vardı. Fotoğrafları ve Türkçe görüntüleri görebiliyordum. Her yerdeydi, hatta televizyonda bile. Onun hakkında hiçbir kuşkum kalmadı, gerçek biriydi ve tanınmış bir cerrahtı” diyor.
Para Gönderdi
İkili görüşmeye devam etti. Bir müddet sonra kelamda hekim Şanghay’a gittiğini söyledi, kredi kartı çalışmadığı için 3 bin euro istedi. Dzisky şüphelense de 200 euro gönderdi.
Kelamda hekim 3 gün sonra Paris’e gideceğini söyledi. Dzisky havalimanına gittiğinde ise gelen giden yoktu. Şüphelense de “Onu görüntü görüşmelerinde gördüm, gerçekti. Arkadaşlarım da onu gördüler, çocuklarım onu gördü. Bu gerçek olamazdı” diyor.
Birkaç gün sonra Murat tekrar konuşmak istedi. Yzabel bu sefer onu daha büyük ekranda görmek istediğini söyledi ve bilgisayar üzerinden görüştüler. Lakin manzara çok berbattı. Bir uzman görüşüne muhtaçlığı vardı ve görüntü editörü bir arkadaşı ona yardım etti. Ona YouTube’da bir “Obama Deepfake” görüntüsü izletti.
20 Yaşında, Nijeryalı Bir Genç Çıktı
-Tekrar konuştuklarında ona sen kimsin diye sordu. Lakin sürpriz bir yanıt geldi: İsminin David olduğunu, Nijerya’dan 20 yaşında bir hacker olduğunu söyledi. Dolandırıcılardan çok para kazandıklarını, çok geniş bir ağa sahip olduklarını söyledi. Hatta imajlı görüşme bile yaptık. Bu uydurma hesaplarla varlıklı olduğunu, futbolcu olup Kanada’da okumak istediğini söyledi”
Yzabel yaşadığı olayın akabinde Türkiye’ye gelmiş. İnternette telefonunu bulduğu gerçek cerrah Murat ile görüşmüş.
