Türkiye uzay yarışında ne durumda?
Türkiye, uzay yarışına katılmak için çalışmalara hayli geç katılmış olsa da son yıllarda uzayla ilgili çalışmalar daha sık gündeme gelir oldu. Uzay denince akla NASA, SpaceX ve Blue Origin üzere şirketler geliyor olsa da ülkemiz de bir yandan bu çalışmaların ipini tutmaya çalışıyor. Son yıllarda daha etkin bir oyuncu olmaya çalışan Türkiye’nin uzay yarışında ne durumda olduğunu açıkladık.
Türkiye Uzay Ajansı neler yaptı ve yapacak?
2018 yılının sonunda yapılan duyuruyla Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı olarak Türkiye Uzay Ajansı‘nın kurulduğu açıklandı. Tıpkı NASA üzere temelde bir devlet dairesi olan TUA, Türkiye’nin uzay konusundaki en önemli adımı olarak değerlendirildi.
2021 yılının Şubat ayında TUA için açıklanan amaçlar oldukça tartışma yaratmıştı. Kamuoyuna açıklanan ajansın amaçları kimileri tarafından yerinde görünürken, kimileri tarafından imkansız görüldü. Hayli tartışılan gayeler şu halde:
- 2023 yılında Ay’a sert iniş ve 2028 yılında yumuşak iniş yapmak
- Uydu üretimini tek çatı altında toplamak
- Bölgesel konumlama ve zamanlama sistemi kurmak
- Uzaya bağımsız bir formda erişmek için uzay limanı kurmak
- Bir Türk vatandaşını bilimsel misyon için uzaya göndermek
- Uzay Havasına ait bilimsel araştırmalar yapmak
- Uzaydaki objeleri yerden gözlemleme kabiliyetlerini arttırmak
- Uzay sanayi ekosistemini geliştirmek
- Toplumda uzay farkındalığı geliştirmek ve insan gücü yetiştirmek
- Uzay Teknolojileri Geliştirme Bölgesi kurmak
Ajansın 2021 yılı için yıllık bütçesi 38 milyon Türk Lirası olarak açıklanmıştı. Tartışmaların başlığı ekseriyetle bu bütçe ile ilgili oluyor. Çünkü aya sert iniş yapmanın maliyeti milyar dolar düzeylerinde bütçe gerektirirken TUA’nın bütçesinin yaklaşık 3 milyon dolar olması başlarda soru işareti yaratan noktalardan biriydi. Bütçe dışında tartışma konusu olan başka mevzulardan biri de vakit oldu. 2021 yılını geriye bıraktığımızı düşünürsek şu anda TUA’nın gelecek yıl Ay’a sert iniş yapacak bir faaliyetinin açıklandığını görmüyoruz.
Açıklanan her maksatla ilgili tarih verilmese de ülkemizin uzay sanayisinde emeklemeye başlaması için açıklananlar umut verici. İki yaşını dolduran Türkiye Uzay Ajansı, uzun müddettir manşet olacak bir çalışmasını duyurmadı.
Sizler Türkiye’nin uzay yarışındaki atı olan Türkiye Uzay Ajansı ile ilgili ne düşünüyorsunuz? Sizce açıklanan maksatlar yerine getirilebilecek mi?
